پکن و مسکو به‌دنبال تحول در روابط بین‌الملل

انرژی؛ خط مقدم نبرد شرق با غرب

تقلای ترامپ برای تخریب اتحاد مسکو و پکن

راهبرد کیسینجر در دهه‌ ۷۰، ایجاد جدایی بین چین و شوروی بود اما راهبرد دولت ترامپ، ایجاد شکاف بین روسیه و چین است؛ یعنی یک حالت معکوس در جریان است. در آن زمان هدف، جداسازی چین از شوروی بود اما امروز هدف، جداسازی روسیه از چین ارزیابی می‌شود.
کد خبر: ۱۴۹۹۲۵۸
نویسنده حسن بهشتی‌پور | کارشناس مسائل بین‌الملل
تقلای ترامپ برای تخریب اتحاد مسکو و پکن
 
درآن زمان، آمریکا با سفر محرمانه‌ نیکسون به پکن از طریق پاکستان و مذاکره با مائو، توافقی در سال ۱۹۷۲ به دست آورد که نتیجه‌اش دو اتفاق مهم بود: ۱. چین کمونیست جایگزین چین ملی (تایوان) به‌عنوان عضو دائم شورای امنیت شد. ۲. سرمایه‌گذاری‌های آمریکایی در چین آزاد شد. درواقع می‎توان گفت که هدف اصلی این بود که چین را از شوروی جدا کنند و حالا ترامپ هم تلاش می‌کند وابستگی روسیه به چین را کاهش دهد یا حتی روسیه را به سمت آمریکا جذب کند.
امروزه، فقط جایگاه‌ها عوض شده؛ آن زمان شوروی و چین بودند، امروز روسیه و چین، استراتژی یکسان است؛ فقط بازیگران تغییر کرده‌اند. نخست باید تفاوت روابط آمریکا با شوروی و آمریکا با روسیه امروز را درک کرد. شوروی می‌خواست نظام سرمایه‌داری آمریکا را نابود و یک نظام سوسیالیستی جایگزین کند اما روسیه امروز به دنبال نابودی آمریکا نیست بلکه خواهان تعامل است، البته به عنوان یک شریک برابر. مشکل اینجاست که آمریکا حاضر به پذیرش این برابری نیست.باید توجه کرد که شوروی و چین هرگز اتحاد کامل نداشتند، چون چین تحت رهبری مائو به سمت «کمونیسم ملی» رفت و از سلطه مسکو فاصله گرفت. روسیه امروز نه‌تنها ایدئولوژی گسترش‌گرایانه‌ای مانند شوروی ندارد، بلکه تحت تحریم‌های شدید قرار دارد و خواهان لغو آنها از طریق تعامل با غرب است.
ترامپ معتقد است آمریکا باید برای رقابت با چین، ابتدا جنگ روسیه و اوکراین را پایان دهد، تحریم‌ها را کاهش دهد و با سرمایه‌گذاری در روسیه، وابستگی مسکو به پکن را کم کند؛ اما روسیه هم هوشمندانه عمل می‌کند: می‌خواهد ابتدا موقعیت خود در شرق اوکراین را تثبیت کند، چه از طریق الحاق به خاک روسیه یا ایجاد حکومت‌های خودمختار، این هدف باید محقق گردد.چالش‌های ترامپ در مسیر نزدیکی به پوتین، جلب موافقت اروپایی‌ها، متقاعد کردن اوکراین و مدیریت روسیه بدون ایجاد تنش جدید تلقی می‌شود. به نظر می‌رسد چین اساسا تمایلی به جلوگیری از توافق روسیه و آمریکا ندارد. در مواضع رسمی و عملکرد عملی‌شان، هیچ نشانه‌ای از مخالفت با پایان جنگ در اوکراین مشاهده نمی‌کنیم. چین هم با روسیه روابط بسیار نزدیکی دارد و هم با اوکراین مراودات قابل‌توجهی داشته؛ هرچند سطح روابط با اوکراین به مراتب کمتر است.باید توجه داشت که روس‌ها به‌خوبی آگاهند که همکاری‌های استراتژیک‌شان با چین در چارچوب سازمان همکاری‌های شانگهای بسیار حیاتی است. حتی در مورد نفت، اگرچه اکنون با قیمت پایین به چین می‌فروشند، پس از پایان جنگ می‌توانند با قیمت جهانی بفروشند اما بعید است روابط‌شان با چین را به خاطر آمریکا تخریب کنند.درنهایت می‎توان گفت که اجرایی کردن این طرح ترامپ، نیازمند تلاش بسیار زیاد و عبور از موانع متعدد است؛ روسیه به‌سادگی حاضر نخواهد شد منافع بلندمدت خود با چین را فدای رابطه با آمریکا کند.

newsQrCode
ارسال نظرات در انتظار بررسی: ۰ انتشار یافته: ۰

نیازمندی ها